Энергетика кәсіпорнының өндірістік ортасындағы электромагниттік ластанудың дамуындағы тұрақты үрдіс техникалық құралдардың энергетикалық әлеуетімен, сәуле шығару құралдары санының артуымен және оларды өндіру барысындағы күш-қуатымен, электроэнергияны беру және оның түбегейлі өзгерісімен байланысты болып келеді, бұл энергетика кәсіпорны персоналдарының өміріне қауіптің және денсаулық жағдайына зиян келтіретін заттардың артуына әкеліп соғады.

Мақалада асбестің адам денсаулығына әсері туралы ғылыми зерттеулерге шолу жасалынды. Көптеген зерттеулердің сипатталған дәлелдеу негізі асбестің барлық түрлері адамдардың денсаулығына әсер ету тәуекелділігіне арналған.

Жұмысшылардың денсаулығына нақты жұмыс жүктемелерін кешенді бағалауда жаңа көзқарас әзірленді - мамандық бойынша жұмыс істеу үшін «біліктілігін» анықтаудың алгоритмі. «Қауіпсіз жұмыстарды» негіздеудің әдіснамалық негізі ретінде тәуекелдік методологиясы қолданылады: Аурулардың салыстырмалы көрсеткіштерінің УЕЖ тәуелділігі кәсібінде орташа қызмет етудің квадраттық функциясын білдірді. Дамыған алгоритмге сәйкес, медициналық себептер бойынша кәсіптік қажеттілік негізі ретінде қызметкерлерде жалпы ауруды талдау жүргізілді және «қауіпсіз жұмыс» есептелді. Іске асыру дәрежесі: әдістемелік ұсыныстар.

Мақалада жұмысқа қабілетті халық санының динамикасын, жұмысқа қабілетті халықтың аурулар бойынша медициналық және әлеуметтік шығындар (DALY индексі) құрылымын зерттеу туралы мәліметтер келтірілген. Санитарлықгигиеналық талаптарға сәйкес келмейтін зиянды еңбек жағдайында жұмыс істейтін қызметкерлердің саны бойынша өңірлер арасында Қарағанды облысы көшбасшы болды, ең аз саны Батыс Қазақстан облысында тіркелді. Қазақстанда 50-69 жастағы жас тобында кәсіби тәуекелдер салдарынан жылдардың салыстырмалы түрде жоғары жоғалуы байқалды.

Бурятия Республикасы аумағында орталықтандырылған тұрмыстық ауыз сумен қамтамасыз ету көздеріндегі нитраттардың көбеюі негізінен табиғи болып табылады. Ауыз су нитраттарының адам денсаулығына әсерін талдау балалар мен жасөспірімдердің арасында пайда болатын табиғи байланысты және Республика- дағы ауыз су нитраттарының ластану деңгейін анықтауға мүмкіндік береді. Бұл Бурятия Республикасының аумағында арнайы гигиеналық нитраттың гидрогеологиялық аймағын белгілеу мәселесін көтереді.

Мақалада ШҚО Шығыс Қазақстан облысындағы кәсіптік сырқаттардың жай-күйін талдау қарастырылған. 2007-2016 жылдар кезеңінде 2307 кәсіби аурулардың алғашқы оқиғалары анықталды. ХАК кластарына сәйкес анықталған 10 алғашқы аурулар арасында тыныс мүшесі аурулары бірінші орында тұр, 2-ші орнында тірек-қимыл аппаратының аурулары, 3-ші орнында жүйке жүйесі аурулары, жұқпалы және паразиттік аурулар 4 орынды алады, содан кейін аурудың жаңа түрлері, соңғы орында жарақат пен улану. ШҚО бойынша 2007-2016 жылдар аралығында кәсіптік ауруларға қатысты 4084 кәсіптік сырқат жағдайы «Д» есепке алынды. Бастапқы кәсіби аурулардың құрылымына сәйкес, Шығыс Қазақстан облысында тыныс алу жолдарының аурулары бірінші орында, екінші орында жүйке жүйесі аурулары және сүйек-бұлшық ет жүйесінің, дәнекерлеуші тіндердің аурулары үшінші орында.